Blog Psycholog Terapia traumy
Ponowne przeżywanie traumy
Przed Tobą mój kolejny wpis, 2 filmy i trochę praktycznych informacji na temat wspomnień traumatycznych i technik gruntujących. Z poprzedniego artykułu już wiesz, jak może objawiać się lęk oraz poznałaś/eś sposoby radzenia sobie z nim. Tym razem chcę przedstawić inny problem osób zmagających się z traumą psychologiczną – flashback'i.
Nasz mózg odpowiada za tworzenie opowieści o naszym życiu i nadaje mu sens. Jeśli okoliczności nam sprzyjają tzn., gdy mamy satysfakcjonujące relacje z ludźmi, nasze potrzeby są zaspokojone i czujemy się bezpiecznie to pracuje on bez zarzutu. Pozwala nam wtedy spojrzeć na wydarzenia z naszego życia jak na ciąg wydarzeń, poukładanych chronologicznie, o których możemy opowiedzieć spójną historię. Gdy zechcemy, możemy przywołać z pamięci wspomnienia zarówno pozytywne jak i negatywne bez odczuwania intensywnych, obezwładniających emocji. Czujemy wtedy, że życie ma sens i wiemy dlaczego jesteśmy tacy jacy jesteśmy.
Hej! Mam na imię Robert. Pracując jako psycholog i terapeuta z radością patrzę na swoich klientów, którzy odzyskują poczucie bezpieczeństwa i zdolność do kierowania własnym życiem. Chcę podzielić się tym z Tobą. Pokażę Ci, jak leczyć traumę, radzić sobie ze stresem, bronić się przed przemocą oraz dbać o rozwój dzieci i rozwój osobisty. Więcej o mnie...
Flashback
Co innego, kiedy w naszym życiu pojawi się ekstremalny stres. Jeśli ktoś specjalnie zrobi nam poważną krzywdę lub nasze zdrowie ucierpi przypadkowo z innego powodu np. ciężkiej choroby lub wypadku to może to wywołać zaburzenia pracy mózgu. Przeciążony układ nerwowy nie może sobie poradzić z natłokiem odbieranych bodźców z zewnątrz i wewnątrz naszego ciała i nie jest w stanie w prawidłowy sposób ich przetworzyć. Nasz organizm zacznie ponownie przeżywać traumę np. doświadczając flashback'ów, czyli natrętnych wspomnień o wydarzeniu traumatycznym. Zapraszam Cię do obejrzenia filmu na ten temat.
W filmach poniżej znajdziesz również odpowiedzi na następujące pytania:
1. W jakiej postaci przechowywane są zwykłe, codzienne wspomnienia?
2. Czym różni się zwykłe wspomnienie od wspomnienia traumatycznego?
3. Czego może doświadczać osoba przeżywająca flashback?
4. Co to znaczy ponowne przeżywanie traumy?
5. Czy można mieć wpływ na natrętne wspomnienia z przeszłości?
6. Dlaczego problem osoby straumatyzowanej przypomina szafę wypchaną ubraniami?
7. Jaka jest typowa reakcja na flashback?
8. Na czym polega terapia traumy?
9. Co to jest technika gruntująca?
10. Co można zrobić, kiedy zaskoczy nas natrętne wspomnienie z przeszłości?
Gruntowanie w teraźniejszości
Teraz już wiesz, co może przeżywać osoba, która zmaga się ze wspomnieniami z przeszłości. Można powiedzieć, że z jej perspektywy czas stanął w miejscu w chwili wydarzenia traumatycznego. Organizm zachowuje się tak, jakby wciąż był w niebezpieczeństwie. Możemy mieć na to wpływ poprzez ugruntowanie ciała w teraźniejszości. Jeżeli ten problem dotyczy Ciebie to wykonaj razem ze mną ćwiczenie, które prezentuję w następnym filmie. Najlepiej, gdy przećwiczysz gruntowanie kilka razy w spokojnych warunkach. Będzie Ci wtedy łatwiej je wykorzystać, kiedy będziesz doświadczać flashback'u.
Technika gruntująca przedstawiona przeze mnie to tylko jedna z wielu możliwości. W zasadzie możemy wykorzystać wszystko, co uruchamia nasz smak, węch, dotyk, wzrok czy słuch. Im więcej zmysłów uruchomimy jednocześnie tym łatwiej nam będzie utrzymać świadomość na chwili obecnej i tym skuteczniej poradzimy sobie z nieprzyjemnymi wspomnieniami.
Wykorzystywanie bodźców sensorycznych przydaje się również w innych okolicznościach. Na przykład, gdy przytłaczający stres i poczucie braku kontroli wywołuje uczucie utraty gruntu pod stopami. Skupianie uwagi na własnych zmysłach jest również świetnym sposobem na ćwiczenie koncentracji, uspokajanie galopujących myśli i najzwyczajniej w świecie wywołuje efekt relaksacyjny. Nie bez powodu lubimy przyglądać się płynącym, białym chmurom na błękitnym niebie lub przysłuchiwać się szumiącym morskim falom. W swoim zaciszu domowym też można uzyskać taki efekt. W moim przypadku najczęściej skupiam uwagę na swoim oddechu i sprawdzam, czy jest płytki, czy głęboki. A może urywany lub płynny. Kiedy indziej zmywam naczynia w zlewie tak, aby czuć jak woda płynie mi po rękach, aby poczuć jej temperaturę. Dotykiem sprawdzam jak gładka jest powierzchnia naczyń, które trzymam w rękach albo wdycham cytrynowy zapach płynu do zmywania. Możliwości jest bez liku.
Oto kilka propozycji. Sprawdź, które są najlepsze dla Ciebie i używaj tych, z którymi czujesz się komfortowo.
-
Przypomnij sobie kim teraz jesteś. Wypowiedz na głos swoje imię. Powiedz, ile masz lat. Powiedz, gdzie teraz jesteś. Powiedz, co dzisiaj zrobiłeś/aś. Powiedz, co masz zamiar zrobić za chwilę.
-
Weź 10 oddechów, skup swoją uwagę na każdym wdechu i wydechu. Po każdym wydechu powiedz na głos numer oddechu.
-
Ochlap wodą swoją twarz. Skup się na spływającej wodzie.
-
Popijaj zimny napój lub wodę.
-
Weź do ręki puszkę lub butelkę ze schłodzonym napojem. Poczuj zimno i wilgoć. Skup się na bąbelkach i smaku podczas picia.
-
Kiedy obudzisz się w nocy przypomnij sobie kim jesteś i gdzie jesteś. Powiedz na głos kim jesteś i gdzie jesteś. Powiedz ile masz teraz lat. Rozejrzyj się po pokoju i zauważ znajome przedmioty. Poczuj łóżko, na którym leżysz, poczuj temperaturę powietrza oraz skup się na dźwiękach z otoczenia.
-
Poczuj dotyk ubrania, które masz na sobie. Sprawdź, czy Twoje ramiona lub nogi są okryte i odkryj wrażenie wywołane ruchem materiału po Twojej skórze.
-
Jeśli jesteś w towarzystwie innych osób i czujesz się z nimi dobrze, wsłuchaj się uważnie o czym mówią i obserwuj, co robią. Przypomnij sobie dlaczego jesteś wśród nich.
-
Będąc w pozycji siedzącej poczuj krzesło lub cokolwiek innego na czym siedzisz, poczuj ciężar swojego ciała i zaobserwuj wrażenie nacisku nóg na siedzenie.
-
Jeśli leżysz poczuj kontakt głowy, pleców i nóg z powierzchnią, na której spoczywa Twoje ciało.
-
Zatrzymaj się i posłuchaj. Zauważ i nazwij dźwięki dochodzące z bliska i z daleka.
-
Przytrzymaj oburącz kubek z herbatą lub kawą i poczuj jego ciepło. Pij bez pośpiechu i smakuj każdy łyk.
-
Rozejrzyj się dookoła, spostrzeż, co znajduje się przed Tobą, po bokach i nazwij najpierw duże obiekty, a następnie te mniejsze.
-
Wstań, przejdź się kawałek i obserwuj uważnie każdy krok, który wykonasz.
-
Postaw nogi na podłożu i zauważ wrażenie i dźwięk wywołane tą czynnością.
-
Klaśnij w dłonie i potrzyj dłonią o dłoń, wsłuchaj się w dźwięk i poczuj wrażenia płynące z Twoich dłoni i ramion.
-
Noś elastyczną opaskę na nadgarstku (niezbyt ciasną) i obracaj nią delikatnie, tak żeby poczuć wywołane tym wrażenia na skórze.
-
Jeśli możesz wyjść na zewnątrz poczuj temperaturę powietrza i sprawdź, czy różni się ona od temperatury powietrza w pomieszczeniu.
Jestem ciekaw, które z powyższych przykładów odpowiadają Ci najbardziej. Napisz o tym w komentarzach tuż pod artykułem.
Uwaga!: Pamiętaj, że moje porady na stronie Wylecztraume.pl nie mogą zastąpić profesjonalnej terapii. Jeśli cierpisz z powodu objawów omawianych przeze mnie lub innego dyskomfortu psychicznego skontaktuj się ze specjalistą z zakresu zdrowia psychicznego (lekarz psychiatrii, psycholog, psychoterapeuta) w Twoim regionie.